• 4 november 2018
• on Gerechtigheid
• by Jan Wolsheimer
• with 3 Comments

Als het hart van God en mensen samenkomt

Buurt-en-kerkhuis Bethel is een oase van rust. Al ruim een week is hier een marathonkerkdienst gaande om de positie van de Protestantse Kerk in Den Haag duidelijk te maken omtrent de situatie van de zogenaamde “gewortelde kinderen” in Nederland. Specifiek gaat het hier om Hayarpi (21), haar zusje Warduhi (19), haar broertje Seyran (15) en hun ouders, de familie Tamrazyan. Vele predikanten, kerkwerkers en lekenpredikers uit andere denominaties volgden.

Rondom deze situatie lijkt zich een tweeling te vormen tussen Nederlandse theologen. Vooral twítterende Nederlandse theologen. Zo zou de eredienst activistisch zijn en de bedoeling van een eredienst schade toebrengen, linkse dominees ondermijnen de rechtstaat en meer van dit soort stevige kritiek.

Vlees en bloed

De tweedeling lijkt zich vooral op theologisch niveau af te spelen, maar in wérkelijkheid vind deze op een heel ander vlak plaats, namelijk betrokken theologen enerzijds en niet-betrokken theologen anderzijds. Mensen die aanwezig zijn geweest in kerkhuis Bethel en de familie hebben gesproken en mensen die dat niet hebben gedaan. Dat maakt een wereld van verschil. Zodra maatschappelijke problemen een naam en een ferme handdruk krijgen verandert heel vaak de positie van de betrokkene, zo is mijn ervaring.

Dit was ook duidelijk te zien in de spraakmakende documentaire van activist Tim Hofman (Terug Naar Je Eige Land) die afgelopen week werd uitgebracht. Politici die werden geconfronteerd met de negenjarige Nemr die uit Irakese ouders in Nederland is geboren en de kopstukken van deze partijen op heldere wijze vroeg waarom hij niet mag blijven konden niet anders dan hun grote mensentaal herhalen en waren zichtbaar ‘not amused’ door de actie van Hofman. Een papieren dossier werd ineens vlees en bloed. Een beetje stoute tactiek, maar het liet de kern van het probleem goed zien. Ga je mensen kennen, dan ga je van hen houden en dat is voor een politicus gevaarlijk.

Thuiskomen

Ik onderga drukke weken. Op mijn vrije dag haak ik aan bij mijn nieuwe werkgever om zoveel mogelijk mee te kunnen denken over de begroting, mijn huidige werk gaat ondertussen gewoon door en in deze maand ben ik al een paar zaterdagen op pad. Weinig ruimte voor rust en reflectie dus. Vrijdagavond laat reed ik van een klusje in Oegstgeest door naar kerkhuis Bethel omdat ik een behoefte voelde om even stil te zitten in een kerkdienst. De dienstdoende emiritus predikant liet ons een prachtig lied van Huub Oosterhuis zingen wat ik als evangelicaal niet kende: “Zo vriendelijk en veilig als het licht”.

In de door kaarsen verlichte kerk zongen we de woorden:

Zo vriendelijk en veilig als het licht,
zo als een mantel om mij heengeslagen,
zo is mijn God, ik zoek zijn aangezicht,
ik roep zijn naam, bestorm Hem met mijn vragen,
dat Hij mij maakt, dat Hij mijn wezen richt.
Wil mij behoeden en op handen dragen.

Woorden voor ieder mens van vlees en bloed. Mijn vermoeide geest kwam tot rust en als het lied iets langer had geduurd waren mijn branderige ogen hete tranen gaan lekken. Ik kwam even thuis bij God in de rust en de stilte van een liturgische kerkdienst. 


Gedichten

Na de dienst sprak ik uitgebreid met Hayarpi (ook lid van de Christenunie!) en haar zus Warduhi. We spraken over de ingewikkelde politieke situatie en de moeite van kinderen die al negen jaar in de pauzestand staan. Werkelijk alles in ingewikkeld, terwijl juist kinderen juist in alle vrijheid en ontspannenheid zich zouden moeten kunnen ontwikkelen. De problemen van de grotemensenwereld komen later vanzelf wel. Maar voor de kinderen uit het gezin Tamrazyan is dat al jaren anders.



Hayarpi is strijdbaar en haar vurige ogen zijn prachtig om te zien. Ze laat me wat van haar recent geschreven gedichten lezen die me raken. Hier is geen sprake van ontheiliging of misbruik van een eredienst, zoals de critici beweren. Hier komt het hart van God en mensen samen in eenheid. Geen joelende menigten, geen spandoeken, maar diepe gedichten en in stilte flakkerende kaarsen voor het aangezicht van de Eeuwige die zijn volk eeuwen geleden al opriep om het recht te laten stromen, en de gerechtigheid als een altijd voortvloeiende beek (Amos 5). Dát is precies wat ik hier ervaar. Devotie en gerichtheid op de Rechtvaardige zelf. Niks geen misbruik van de eredienst, maar een marathondienst die stroomt als water. Kabbelend, hoopvol en continue.

Kom en zie

De organisatie Defence for Children heeft onderzoek gedaan naar teruggekeerde gewortelde kinderen in Armenië. Zie hier het rapport. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat uitzetting na een verblijf van vijf jaar in Nederland schadelijk is voor de ontwikkeling van kinderen. Deze kinderen leven in grote angst en onzekerheid. Angst dat ze teruggestuurd worden naar een land dat ze niet kennen omdat zij hier al jaren wonen, naar school gaan en vriendjes en vriendinnetjes hebben.



Het wordt tijd om de polarisatie in de media achter ons te laten en kennis te maken met de veelbesproken doelgroep. Handen te schudden, koffie te drinken, liederen te zingen. In kerkhuis Bethel is het helder: geen van de predikanten of bezoekers die een bijdrage leverde aan de eredienst ging naar huis met het gevoel dat de eredienst hier werd misbruikt. Wel vertrokken velen met een nieuwe ervaring. Een dossier kreeg sprankelende, hoopvolle bruine ogen en een nieuwe inhoud van het begrip aanbidding werd ervaren. Mensen mogen kritisch zijn, geen probleem, maar doe dat dan nadat je deze marathondienst hebt bezocht. De kritiek vanuit de luie stoel helpt niemand en zet alleen maar aan tot polarisatie. Beleef het, ontmoet en geef dan je oordeel. Geloof me, je wordt er een stuk milder van!

Genade – door Hayarpi Tamrazyan

Het is alsof
U mij zelf opvangt
Als er geen plek meer is
Waar ik me veilig voel

Heer, U bent zo genadig
Dat het niet alleen líjkt alsof